Nie odnajdziemy dziś także Samotniaka, który był po przeciwnej, północno-zachodniej stronie szlaku. Jego miejsce znaczy niewielkie bezodpływowe zagłębienie wśród kosówek, całkowicie zarośnięte trawą i borówkami. Czy również z niego spuszczono wodę, czy zanikł w wyniku naturalnego procesu – pewnie nigdy się nie dowiemy.

Powyżej samotnego Dwoiśniaka droga D5 opuszcza żółty szlak turystyczny i kieruje się na południe, szlakiem czarnym. Przechodzimy pod linami kolejki krzesełkowej, brodzimy przez niewielki potoczek, by za chwilę po lewej stronie zobaczyć kolejne oczka wodne. To Troiśniak. Nazwa wskazuje, że powinny być tu trzy stawki. Trzeba jednak bardzo dużo dobrej woli, żeby się z tym zgodzić. O ile Troiśniak Niżni i Pośredni niewiele się zmieniły od czasu ich opisania przez Paryskiego, to Troiśniak Wyżni praktycznie przestał istnieć. Według przewodnika Paryskiego, był to stawek o wymiarach 8,5 x 6 m, głęboki na 60 cm. Dziś w jego miejscu pojawia się czasem kałuża o średnicy nieco ponad metr. Zwykle jednak wody tu nie ma.

  Podchodzimy parę kroków pod górę i za chwilę, w pewnym oddaleniu od szlaku, widzimy Litworowy Staw. Chociaż powierzchnia jego zmniejsza się na skutek zarastania turzycowiskiem, wciąż zajmuje tę samą co przed 50 laty, siódmą pozycję w rankingu Stawów Gąsienicowych tej części doliny. Pierwszy na liście jest oczywiście (i był) Zielony Staw, oddalony o kilka minut marszu od Litworowego Stawu. Turzycami zarasta także Kotlinowy Stawek ukryty wśród kosówek ponad Zielonym Stawem. Zwykle ma około pół metra głębokości, gdy jest bardzo sucho – zostaje tylko czarny muł.

  Podchodzimy do skrzyżowania szlaków. Czarny prowadzi ku Kotlince Świnickiej, skręcamy na szlak niebieski w stronę Karbu. Przed nami kolejne stawy. Po prawej dwa Czerwone Stawki – najpierw Wyżni Czerwony Stawek, którego powierzchnia pod koniec XX wieku zmniejszyła się znacznie (o około 20 proc.) w wyniku spływu gruzowego, ale wciąż jest nieco większy od Niżniego Czerwonego Stawku, który leży dalej na wschód. Po lewej stronie Kurtkowiec z charakterystyczną wyspą i dużym półwyspem. Na północ od Kurtkowca, w kosówkach ukryte są Dwoiśniaczki, których przy średnim stanie wody jest w sumie cztery, a przy niskim jeden lub wcale. Zgodnie z nazwą i według przewodnika powinny być dwa.

Wychodzimy na Karb. Patrząc w stronę „pojezierza”, dostrzegamy w dole po prawej stronie Dwoisty Staw. Jeśli jest średnio sucho – Dwoisty może wyglądać jak troisty, bo Zachodni Dwoisty Staw zwykle rozpada się na dwa zbiorniki wodne. Jeśli jest bardzo sucho, na trzy oczka rozpada się także Wschodni Dwoisty Staw. Gdy jest ekstremalnie sucho – oba znikają niemal zupełnie. Dwoisty charakteryzuje się chyba największymi wahaniami poziomu wody, jeśli nie w całych Tatrach, to z pewnością po polskiej stronie. Wahania te sięgają 8 metrów.

Długi Staw, bardzo dobrze widoczny z Karbu, ulega nieco mniejszym wahaniom poziomu wody. Do kompletu brakuje jeszcze Zadniego Stawu. Zobaczyć go można z wierzchołka Kościelca. Według przewodników, z tego szczytu dostrzec można wszystkie Stawy Gąsienicowe, także Czarny i Zmarzły leżące we wschodniej gałęzi doliny. Jest to raczej możliwość tylko teoretyczna, bo niektóre z tu wymienionych są zbyt małe i ukryte w gąszczu kosówek. Przy wysokich stanach wody widoczne mogą być natomiast także inne, niewymienione w tym artykule okresowe „stawki” o powierzchni sięgającej nawet 0,005 ha.

Wspominaliśmy kilkakrotnie, że zmiany wodostanu Hali Gąsienicowej dotknęły nie tylko liczby, ale i powierzchni stawów. Przy ustalaniu dokładnej powierzchni zbiorników wodnych napotyka się jednak na szereg problemów, jak choćby wahania poziomu wody czy kwestia interpretacji linii brzegowej. Wpływ na ostateczny wynik mają także warunki i metoda pomiaru. Na potrzeby niniejszego artykułu, metodami teledetekcyjnymi, określiliśmy powierzchnię zbiorników wodnych widocznych na zdjęciu satelitarnym zarejestrowanym przez satelitę Ikonos w 2004 r.

Magdalena i Tomasz Zwijacz-Kozica